εισήγηση σχετικής εκδήλωσης, η οποία πραγματοποιήθηκε στο ΡΕΣΑΛΤΟ στις
7/12/2012 από πρωτοβουλία συντρόφων/ισσών του στεκιού, τυπώθηκε τον Απρίλη του 2013
σε 2000 αντίτυπα και διακινήθηκε σε αυτοοργανωμένους χώρους και καταλήψεις,
εκδηλώσεις και συνελεύσεις, χωρίς αντίτιμο, με ελεύθερη οικονομική συνεισφορά.
ηλεκτρονική μορφή: ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
ΤΗΣ ΕΞΕΓΕΡΣΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΞΕΓΕΡΜΕΝΩΝ
Η εξέγερση του Δεκέμβρη 2008 ήταν η μεγαλύτερη κοινωνική-
ταξική εξέγερση από καταβολής του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Η γεωγραφική της
διασπορά άγγιξε ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο, η αριθμητική συμμετοχή ήταν
τεράστια, η σύνθεση των υποκειμένων εξαιρετικά πλατιά, η ποικιλομορφία δράσεων,
επιθετικότητας, συλλογικοποίησης και «αντι-δομών» που εμφανίστηκαν ήταν
πρωτόγνωρη. Κι αυτή η εξέγερση δεν άφησε πίσω της προσωπικότητες, νέες ηγετικές
φυσιογνωμίες, νέες δυνατότητες εξουσιαστικής αφομοίωσης, διευθέτησης και
διαχείρισης. Η φωνή και οι επιδιώξεις της δε χώρεσαν, δεν ενσωματώθηκαν και δεν
καλουπώθηκαν σε αιτήματα.
Οι κοινωνικές ιδιότητες και πολιτικές ταυτότητες του
παρελθόντος ρευστοποιήθηκαν μέσα στο καμίνι της εξέγερσης, δημιουργώντας το
έδαφος για πολυεπίπεδες νέες κοινωνικές διασταυρώσεις και συμπράξεις, με
μοναδική προϋπόθεση τον ακηδεμόνευτο, αδιαμεσολάβητο και ανεξούσιο χαρακτήρα
των συνευρέσεων. Μια νέα «ταυτότητα» δημιουργήθηκε, αυτή του εξεγερμένου, που
χαρακτηριζόταν από την εχθρότητα για την αστυνομία, κάθε μορφή εξουσίας και
διαμεσολάβησης (θεσμικούς φορείς, κόμματα, εργατοπατέρες, ΜΜΕ). Από την άρνηση
συνδιαλλαγής με οποιοδήποτε κομμάτι του καθεστωτικού στερεώματος, αριστερό,
κεντρώο ή δεξιό. Από την αντικατάσταση της λογικής των αιτημάτων και των
διεκδικήσεων με τον λόγο και την πράξη της δημιουργικής καταστροφής. Από την
εγκαθίδρυση των αξιών της συντροφικότητας, της αμοιβαιότητας, της αλληλεγγύης,
της χαριστικότητας, ως θεμελιωδών τρόπων συγκρότησης ενός νέου είδους
κοινωνικότητας και σχέσεων. Μια «ταυτότητα» που δεν ήρθε να ταξινομήσει αλλά να
ενοποιήσει, αμφισβητώντας τους επιβαλλόμενους ρόλους κοινωνικοποίησης και
κανονικοποίησης που διαχωρίζουν και ιεραρχούν […]
Η ΑΝΤΙ-ΕΞΕΓΕΡΤΙΚΗ
ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΛΑΚΕΔΩΝ ΤΟΥ
[…] Ο βασικότερος λόγος, πέρα από τις εκτεταμένες συγκρούσεις
και τη διάχυτη αμφισβήτηση, που η εξέγερση αυτή πολεμήθηκε τόσο λυσσαλέα από
όλους τους ιδεολογικούς μηχανισμούς του καθεστώτος (δημοσιογράφους κάθε
απόχρωσης, «ανθρώπους του πνεύματος» ολόκληρου του ιδεολογικού φάσματος,
καθηγητές πανεπιστημίων, αριστερούς «διανοητές») ήταν γιατί δε σχετίζονταν με
κάποια βελτίωση, καλλωπισμό ή εξωραϊσμό του συστήματος αλλά με τη συνολική
καταστροφή του. Το εξεγερτικό Συμβάν δε
στάθηκε σε κάτι επιμέρους αλλά αμφισβήτησε το όλον, χωρίς διεκδικήσεις απέναντι
σε κάποια εξουσία, χωρίς συνδιαλλαγή, χωρίς ανάδειξη ηγετών, χωρίς επιδίωξη για
κάποια αλλαγή. Ήταν το ίδιο η αλλαγή, η σύζευξη καταστροφής και δημιουργίας, η
επίθεση στο παλιό και η γέννηση του καινούργιου […]
ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ
ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΟΥ ΕΚΒΑΛΑΝΕ ΣΤΗΝ ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΤΟΥ ΔΕΚΕΜΒΡΗ
[…] Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι η εξέγερση επιβεβαίωσε κάποιες
αντιλήψεις στο εσωτερικό του αναρχικού/αντιεξουσιαστικού κινήματος και διέψευσε
κάποιες άλλες. Διαψεύστηκαν για παράδειγμα οι αντιλήψεις που υποστήριζαν ότι τα
πάντα είναι ελεγχόμενα, ότι η χειραγώγηση και ο έλεγχος πάνω στους ανθρώπους
είναι τόσο ισχυρά που πλέον καθιστούν την εξέγερση ανέφικτη, ότι η κοινωνία
είναι νεκρή, πλήρως ενσωματωμένη στο πολιτισμό της εξουσίας, της ιδιοκτησίας,
του εμπορεύματος.
Ο Δεκέμβρης απέδειξε
πως η εξέγερση είναι εφικτή, πως η κοινωνική εξέγερση είναι εφικτή. Και κατ’
επέκταση πως το όραμα-πρόταγμα της κοινωνικής επανάστασης δεν είναι ούτε
ανέφικτο ούτε ανεδαφικό.
Παρόλα αυτά, αν και στον Δεκέμβρη εκβάλανε κοινωνικές διεργασίες
πολλών ετών, η εξέγερση σε καμία περίπτωση δεν υπήρξε γραμμικό αποτέλεσμά τους.
Ήταν μάλλον ένα σημείο ασυνέχειας, μια τομή στα αγωνιστικά-εξεγερτικά δεδομένα
και η μήτρα γέννησης νέων πολυεπίπεδων και εμπλουτισμένων δυνατοτήτων και
προοπτικών.
τις συγκρούσεις ακολούθησε μια διάχυση του «πνεύματος του Δεκέμβρη» σε μια πλημμυρίδα
νέων συλλογικών εγχειρημάτων που ξεπήδησαν μέσα στο επόμενο διάστημα, αποτελώντας
κατά μία έννοια τη «φάση της δημιουργίας» (ή αλλιώς της «ανοικοδόμησης») μετά
τη «φάση της καταστροφής». Σε πείσμα των καθεστωτικών κάθε απόχρωσης που λασπολογούσαν
την εξέγερση ως εκδήλωση μιας «βουβής οργής» χωρίς περιεχόμενο και προσανατολισμό. Η ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΟΥ
ΕΞΕΓΕΡΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΑΝΤΟΣ
Ο Δεκέμβρης δεν είναι ταινία που ξαναπαίζεται. Δεν πρόκειται να
επαναληφθεί ούτε υπάρχει λόγος να τον αναπολούμε με μια ματιά, μια θύμηση και ένα
συναίσθημα που μένει προσκολλημένο στο παρελθόν. Ούτε από την άλλη μπορεί να
σβήσει από την ιστορική και κοινωνική μνήμη ή να μετατραπεί σε μουσειακό είδος,
σε ένα φολκλόρ της σύγκρουσης. Ζει μέσα στον διαρκή αγώνα για κοινωνική και
ατομική απελευθέρωση από τα δεσμά της εξουσίας, για μια αυτοοργανωμένη κοινωνία
ελευθερίας, ισότητας, αλληλεγγύης, αξιοπρέπειας, κοινοκτημοσύνης. Και μεταλαμπαδεύεται
σε κάθε επιλογή ρήξης με τους δυνάστες και το σύστημα εκμετάλλευσης τους. Γιατί
είναι η σύγκρουση με το σύστημα εκμετάλλευσης, αλλοτρίωσης και υποταγής, τα συμφέροντα
και τους προασπιστές του, που ανοίγει περάσματα και αφήνει ανοιχτό τον ορίζοντα
της κοινωνικής επανάστασης, του κοινωνικού και ατομικού αυτοκαθορισμού, του
ελευθεριακού-εξισωτικού μετασχηματισμού κάθε πτυχής και σχέσης της καθημερινής
ζωής.
Άλλωστε, όπως σωστά είχε γραφτεί στους τοίχους της μητρόπολης
τις μέρες του Δεκέμβρη και έχει ειπωθεί πολλές φορές από τότε: η εξέγερση δεν ήταν απάντηση ήταν ερώτηση.
Ερώτηση για τον τρόπο που βλέπουν οι «από κάτω» την αστυνομική βαρβαρότητα, την
κρατική επιβολή, την καπιταλιστική ερημοποίηση. Ερώτηση για τον τρόπο που
βλέπουν τον ίδιο τους τον εαυτό, τις σχέσεις τους, τις κοινωνικές τους
«ιδιότητες», τις πολιτικές τους «ταυτότητες», την αλληλεγγύη και τη
συντροφικότητά τους, τις αρνήσεις και τις καταφάσεις τους, τη συγκρουσιακότητα
και τη δημιουργικότητά τους, τις δυνατότητές τους να συναντηθούν και να
συμπράξουν χωρίς ηγέτες, ειδικούς και μεσολαβητές, να γεννήσουν το καινούργιο,
τον συλλογικό τόπο που δεν (θα) υπάρχει πια εξουσία, ιεραρχία, εκμετάλλευση,
διαχωρισμοί και κοινωνικές διακρίσεις. Κι
αυτή η ερώτηση παραμένει επίκαιρη όσο ποτέ.