Τα όσα έγιναν στα φραουλοχώραφα της Νέας Μανωλάδας, με τους μετανάστες εργάτες γης που εργάζονται από ξημερώματα μέχρι σούρουπο, χωρίς ασφάλιση, με απλήρωτα μεροκάματα των 22 ευρώ, έχοντας για κατάλυμα αυτοσχέδια παραπήγματα χωρίς τουαλέτα και νερό, δεν είναι καινούργια. Ούτε οι καραμπίνες των επιστατών, οι τραμπουκισμοί, οι ξυλοδαρμοί, το σύρσιμο με αγροτικά όσων έχουν διεκδικήσει ξανά στο παρελθόν τα μεροκάματά τους, οι πυροβολισμοί, οι απειλές, ο διωγμός των απείθαρχων. Το καινούργιο ήταν οι κατά μέτωπο μαζικοί πυροβολισμοί των μεταναστών εργατών γης που διεκδικούσαν τα δεδουλευμένα τους, τα σκάγια και τα αίματα στα σώματά τους.
Είναι υποκριτικό, ωστόσο, μια ολόκληρη κοινωνία να κάνει ότι πέφτει από τα σύννεφα (πολύ περισσότερο οι διάφοροι κυβερνητικοί και θεσμικοί φορείς και οι δημοσιογράφοι) όταν το θέμα της Μανώλαδας έχει έρθει στο προσκήνιο πολλές φορές στο παρελθόν. Και πάλι λόγω των άθλιων συνθηκών διαβίωσης των μεταναστών εργατών γης, των χαμηλών και απλήρωτων ημερομισθίων, των ακόλλητων ενσήμων. Η αντήχηση των πυροβολισμών σόκαρε τον μακάριο ύπνο μιας κοινωνίας, που ανέχεται (ή αναπαράγει) τη βαρβαρότητα αλλά δε θέλει να λερώνεται από το αίμα του γδαρσίματος.
Και είναι ακόμα πιο υποκριτικό η αντίδραση να εστιάζει και να περιορίζεται στο αυθόρμητο ή οργανωμένο μποϋκοτάζ στις φράουλες Μανωλάδας, τη στιγμή που όλη η Ελλάδα είναι γεμάτη Μανωλάδες και δεν πρόκειται μονάχα για μια βάναυση ιστορία με φράουλες και αίμα. Καλό είναι το θέμα να παίρνει διαστάσεις και να προκαλείς στους τραμπούκους και οικονομική ζημιά, χωρίς όμως να βγάζεις λάδι έμμεσα ή άμεσα τους υπόλοιπους τσιφλικάδες, της υπαίθρου ή της πόλης, των χωραφιών, των οικοδομών, των εργοστασίων.
Εδώ και 20 χρόνια αυτή είναι η κατάσταση που επικρατεί στις καλλιέργειες και στις συγκομιδές. Μετανάστες εργάτες γης δουλεύουν σα σύγχρονοι είλωτες στα χωράφια με την επιτήρηση επιστατών (πολλές φορές ένοπλων, με καραμπίνες) για μια χούφτα ευρώ, σχεδόν πάντα χωρίς ένσημα, με σωρεία περιστατικών που μετά τη συγκομιδή αντί για την πληρωμή έρχεται -όλως τυχαίως- η αστυνομία να απελάσει τους παράνομους εργάτες.
Αυτός είναι ο λόγος που τα μεσαία και ανώτερα στρώματα της τιμημένης αγροτιάς δεν έχουν καταλάβει τίποτα από κρίση, μνημόνια, νέες φορολογίες κλπ και το μόνο που διεκδικούν είναι χαμηλότερο κόστος στο πετρέλαιο για τα τρακτέρ και καλύτερες τιμές από τους εμπόρους χονδρικής, τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ, τα εργοστάσια επεξεργασίας, συσκευασίας, τυποποίησης νωπών προϊόντων.
Και βέβαια, όλα αυτά δε συμβαίνουν αποκλειστικά στην αγροτική παραγωγή αλλά εξίσου στις βιοτεχνίες, στις οικοδομές, στα μεγάλα έργα. Έτσι ερμηνεύεται άλλωστε το νέο νομοθέτημα που προβλέπει αστυνομικούς ελέγχους (αφού η επιθεώρηση εργασίας δεν τα καταφέρνει) για νομιμοποιητικά χαρτιά και «κανονικές» προσλήψεις με ασφάλιση των μεταναστών εργατών στους χώρους δουλειάς: πιο οργανική διασύνδεση κράτους-εργοδοτών για το ξεζούμισμα και κατόπιν τον εκτοπισμό των αόρατων, παράνομων και χωρίς φωνή εργατών.
Το κύκλωμα της εργασιακής εκμετάλλευσης δουλεύει ρολόι. Οι δεξαμενές «μαύρης εργασίας», πέρα από την άγρια εκμετάλλευση, χρησιμεύουν πάντα και για την υποτίμηση της «λευκής εργασίας» (των θέσεων εργασίας με πρόσληψη και βασικό μισθό). Και η υποτίμηση της «λευκής εργασίας» με τη σειρά της, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για νέα συμπίεση της «μαύρης εργασίας». Σε απόλυτο συσχετισμό, η στρατηγική της καταστολής, με το διωγμό και τον εγκλεισμό των «περισσευούμενων», έρχεται να εδραιώσει αυτή την υποτίμηση. Κι η ηλιθιότητα του κοινωνικού ρατσισμού τσιμεντώνει το οικοδόμημα. Με τον τρόπο αυτό γίνεται σαφής η ορθότητα του συνθήματος «ο ρατσισμός ρίχνει τα μεροκάματα». Και βέβαια οι μόνοι που τρίβουν τα χέρια τους είναι τα μικρά και μεγάλα αφεντικά.
Βάσει δημοσιευμάτων οι φραουλοπαραγωγοί της περιοχής (300 στον αριθμό) ζητούν από τον υπουργό εργασίας ανοχή σχετικά με τη φετινή συγκομιδή (όχι ελέγχους δηλαδή) με την υπόσχεση (?!) ότι θα φροντίσουν από τη νέα σεζόν να ρυθμίσουν το «ζήτημα» (να εφαρμόσουν προφανώς μια πιο εκλεπτυσμένη μορφή δουλοπαροικίας). Αυτό που απομένει είναι να θεσπιστεί και να εφαρμοστεί η συγχώνευση των στρατοπέδων συγκέντρωσης μεταναστών με τα στρατόπεδα εργασίας. Για τον καλύτερο συνδυασμό του εγκλεισμού, της απόλυτης επιτήρησης και πειθαρχίας με την εντατική μέχρι εξόντωσης εργασία. Και στην είσοδο ξανά εκείνη η περίφημη ταμπέλα: «η εργασία απελευθερώνει». Μίλησε κανείς για ολοκληρωτισμό;